Lonen dreigen te ontsporen

Uit een nieuwe enquête van Voka blijkt dat 8 op de 10 ondernemingen problemen kent met toeleveringen en kampt met gestegen grondstoffenprijzen. Dat leidt tot inflatie, automatisch tot een nieuwe indexaanpassing en een sneller dan verwachte stijging van de lonen. Door de krapte op de arbeidsmarkt is de druk op de lonen al hoog. Voka West-Vlaanderen vreest dat een te sterke loonstijging ons land op termijn zal opzadelen met een grotere concurrentiehandicap tegenover de buurlanden.

“Een te sterke loonstijging zou een slechte zaak zijn voor de concurrentiepositie van onze economie. De automatische loonindexering is een vergiftigd geschenk voor de ondernemingen. Het herstel na de coronacrisis is nog broos. Werkgevers hebben in deze post-corona-tijden geen ruimte voor een te sterke loonstijging. Voka West-Vlaanderen vraagt dat de automatische koppeling van de lonen aan de index wordt herbekeken”, zegt Bert Mons, gedelegeerd bestuurder Voka West-Vlaanderen.

Inflatieverwachting van 2,8% naar 3,7%

Deze week heeft het Planbureau de inflatieverwachtingen naar boven bijgesteld. Voor 2021-2022 wordt nu een stijging van de gezondheidsindex met 3,7% verwacht. Dat is fors hoger dan de verwachte indexering van 2,8% waarmee rekening is gehouden bij de opstelling van het loonakkoord. In tegenstelling tot andere landen is er in België via de automatische indexering wel een directe link tussen hogere inflatie en sterkere loonstijgingen.

Rekening houdende met de afgesproken loonmarge van 0,4% bovenop de index zou de totale loonstijging voor de periode 2021-2022 nu dus neerkomen op 4,1%. Een onverwachte meerkost voor werkgevers in ons land die in de komende maanden op ons afkomt.

“Er werd maanden onderhandeld over een loonakkoord, er werd gestaakt door de vakbonden en uiteindelijk moest de regering de knoop doorhakken. De inflatie en de koppeling van de lonen aan de index achterhalen dit alles. We worden gewoon voorbijgestoken door de inflatie en de automatische indexaanpassing die andere landen niet kennen. Dit zal wegen op de groei en de competitiviteit”, aldus nog Bert Mons.

Grondstoffenprijzen

De inflatie wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de toegenomen energiekost. Maar ook andere prijzen kampen met inflatie. Het stevige economische herstel na de acute crisisfase zorgt voor knelpunten in de toeleveringen van allerlei grondstoffen. Dat zorgt voor vertragingen en stijgende inputkosten, die vervolgens doorgerekend worden in de prijzen.

Voka nam deze week een enquête af bij 750 ondernemingen. Van de bedrijven die afhankelijk zijn van toeleveringen geeft 82% aan dat ze toeleveringsproblemen ondervinden. De belangrijkste oorzaak van die toeleveringsproblemen is schaarste bij de leverancier. Eén op de twee bedrijven geeft ook aan dat ze tijdelijk omzet verliezen door de schaarste aan grondstoffen. Verder geeft 13 procent aan verlies van klanten te verwachten door het feit dat ze niet kunnen leveren en 10 procent vreest ook schadeclaims van klanten.

Personeelsgebrek steeds nijpender

Naast de toeleveringsproblemen neemt ook het personeelsgebrek steeds grotere proporties aan. Van de bedrijven die willen aanwerven, geeft maar liefst 88% aan moeilijkheden te ondervinden om geschikt personeel te vinden. Werkgevers vinden onvoldoende kandidaten en de kandidaten beschikken niet over de juiste competenties. Het personeelsgebrek wordt nijpender, vergeleken met de voorbije Voka enquête uit de maand juni. Ondernemingen geven aan het personeelsgebrek te bekampen door tijdelijke inzet (consultants, interim, freelancers), door het creëren van betere arbeidsvoorwaarden (werkplek, loonvoorwaarden) en door outsourcing van activiteiten.