Nieuwe Amerikaanse president moet handelsrelaties tussen de EU en VS snel normaliseren

Wordt het Biden of Trump? Dat is de grote vraag die de Verenigde Staten al weken bezighoudt. Maar ook buiten de VS is er heel veel aandacht voor de presidentsverkiezingen op 3 november. “Als wereldmacht heeft de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen dan ook een weerslag op politieke en economische ontwikkelingen buiten de grenzen van de VS”, zegt Bert Mons, gedelegeerd bestuurder Voka West-Vlaanderen. “Ook de impact voor onze economie en handel is niet te onderschatten. De Vlaamse economie is internationaal en dus ook afhankelijk van wat er politiek gebeurt in de wereldmachten.”

Belangrijkste handelspartner EU

De EU en de VS zijn elkaars belangrijkste handelspartners. Hun economieën zijn samen goed voor bijna een derde van de wereldhandelsstromen. De EU en de VS zijn goed voor bijna 30% van de wereldhandel in goederen. Dit komt volgens Flanders Investment & Trade (FIT) neer op bijna 40% van de wereldhandel in diensten en ongeveer de helft van het wereldwijde bruto binnenlands product. De trans-Atlantische economische relatie creëert en onderhoudt ook bijna 15 miljoen banen in de EU en de VS. Deze banen zijn het resultaat van de handel in goederen en diensten, buitenlandse investeringen en de activiteiten van buitenlandse filialen. In 2019 was de VS ook de belangrijkste partner voor de EU wat betreft export van goederen (18%) en de tweede belangrijkste voor de import daarvan (12%).

Groot economisch belang voor Vlaanderen

“Ook voor ons land valt de economische relatie met de VS niet te onderschatten. De States zijn voor Vlaanderen de vijfde grootste exportmarkt en de derde leverancier van Vlaanderen. Buiten de EU zelfs de belangrijkste exportmarkt en leverancier. De VS zijn ook de tweede grootste investeerder in Vlaanderen: bijna 72.000 Vlaamse jobs zijn te danken aan Amerikaanse bedrijven die hier aanwezig zijn”, werpt Bert Mons op. “Ongeveer een derde van de totale private investeringen in O&O komt van Amerikaanse bedrijven, die ook een motor van innovatie zijn. Maar er zijn ook omgekeerd heel wat Belgische bedrijven actief in de VS. Meer dan 300 Belgische bedrijven bieden er werk aan ongeveer 160.000 mensen en zijn actief in een brede waaier van sectoren, gaande van de petrochemische sector tot kwaliteitsvoeding, textiel, luxe-, farmaceutische- en staalproducten, en energie. Er zijn Belgische vestigingen in 41 van de 50 Amerikaanse Staten.”

“Zeker in deze crisistijden is het dan ook ontzettend belangrijk dat er een goede handelsrelatie is tussen de Verenigde Staten en de EU en Vlaanderen”, vervolgt Bert Mons. “Die stond de voorbije jaren onder druk. Het opbod van Amerikaanse invoerheffingen op aluminium en staal en de tegenmaatregelen van de EU moeten stoppen. Zo’n opbod schaadt de economie aan beide kanten van de Atlantische Oceaan. Handelsoorlogen verkleinen de kans dat er wordt geïnvesteerd, vreten aan de economische welvaart en ook aan de winstgevendheid van ondernemingen.”

Het mini-akkoord dat de EU en de VS wisten te onderhandelen in augustus om invoerheffingen op een aantal producten af te bouwen was alvast een stap in de goeie richting. “De EU en de VS moeten nu op hetzelfde elan verder gaan en op korte termijn een vergelijk vinden over de Boeing-Airbus zaak waarbij kostelijke vergeldingsmaatregelen vermeden worden’, aldus Mons.

Draad oppikken in TTIP-onderhandelingen

Een heropstart van de onderhandelingen voor een breed vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS is niet meteen aan de orde, maar mag ook zeker niet gelost worden. De opportuniteiten die een handelsakkoord tussen de EU en de VS zou bieden aan een open economie als Vlaanderen zijn immers legio. Bert Mons: “We hopen dan ook dat de EU en de VS weer de draad kunnen oppikken in de zogenaamde TTIP-onderhandelingen.”

“We roepen echter vooral op tot samenwerking tussen de EU en de VS om het multilaterale handelssysteem te versterken”, gaat Bert Mons verder. “Momenteel kan de Wereldhandelsorganisatie niet meer optreden als finale arbiter bij internationale handelsdisputen, waardoor het op regels gebaseerde internationale handelssysteem aan het eroderen is. Hervormingen binnen de Wereldhandelsorganisatie dringen zich dan ook op. We moeten erover waken dat de open wereldhandel, die een bron van welvaart is voor Vlaamse bedrijven, zeker nu zoveel mogelijk gevrijwaard blijft. De coronacrisis, de brexit, … een verslechterde relatie met de VS kan de Vlaamse economie missen als ‘kies’-pijn. ”