Voka Nieuwjaarsboodschap 2023: regio Oostende

2022 was een turbulent jaar met heel wat uitdagingen en onverwachte wendingen. Wie herinnert het zich dat we begin 2022 nog altijd met coronarestricties geconfronteerd werden? Daarna kwam de oorlog in Oekraïne die uitmondde in exploderende energiekosten en inflatie. Ondertussen nijpt de arbeidsmarktkrapte steeds sterker voor vele bedrijven en kregen ze ook te maken met syndicale opstoten.

Via de links hieronder kunt u onze vooruitblik voor 2023 per regio terugvinden:

Volgens Tom Bulcke, voorzitter Voka regio Oostende, verdienen de bedrijven een grote “Chapeau!” voor de manier waarop ze met de crisis zijn omgegaan. Vol veerkracht en doorzettingsvermogen hebben ze elke uitdaging opnieuw vastgepakt. Ondanks alles was 2022 een zeer ondernemend jaar. In 2023 wil Voka West-Vlaanderen op hetzelfde elan verdergaan en focust daarbij op de volgende prioriteiten voor de regio Oostende:

Speerpunt 1: elk talent telt

Ook in regio Oostende wordt het steeds moeilijker voor bedrijven om geschikte medewerkers te vinden. Nochtans blijft het aandeel van werklozen en inactieven binnen de werkende bevolking veel te groot. “Deze doelgroep moet nog veel meer worden geactiveerd, (her)opgeleid en toegeleid naar een job. In de stad Oostende zijn er ongeveer 3.000 werkzoekenden zonder werk en 12.000 inactieven op een totale werkende bevolking van 42.500 mensen. Dit is veel te veel”, aldus Tom Bulcke. Nochtans gebeuren er heel wat inspanningen op het lokale niveau (bvb. Jobbeurzen, opleidingen, aanklampend beleid). De VDAB kan op dit lokale niveau een actievere rol opnemen. We kijken richting hogere overheden om het verschil tussen werken en niet werken (lees: uitkeringsgerechtigden) groter te maken!

Vooral hoger geschoolde technische profielen zijn lastig te vinden. Daarom wil Voka West-Vlaanderen meer dan ooit de connectie maken tussen de bedrijven en de scholen in de regio. Als eerste stap organiseerde Voka vorig jaar tijdens de herfstvakantie de eerste editie van Bedrijfsstages for kids in Oostende. Tijdens leuke doe-activiteiten bij 4 Oostendse ondernemingen maakten kinderen uit het 5de en het 6de leerjaar kennis met de sectoren van de bouw, chemie, logistiek en technologie. ​ Het doel van het initiatief is tweeledig. "Naast het versterken van de regionale banden tussen scholen en ondernemingen, willen we kinderen motiveren om te kiezen voor technische STEM-opleidingen", zegt Tom Bulcke. "Vandaag is er een grote mismatch tussen vraag en aanbod van STEM-profielen. Nochtans smeekt de bedrijfswereld net om die technische profielen.” Voka is vast van plan om dit nieuwe project in 2023 verder te zetten en zelfs uit te breiden.

Speerpunt 2: laat onze luchthaven en zeehaven verder groeien

In 2022 werd in opdracht van de Vlaamse overheid een MKBA-studie opgemaakt over de Internationale Luchthaven Oostende-Brugge. In 2023 zal verdergewerkt worden aan een nieuwe omgevingsvergunning en masterplan voor de luchthaven. Voor Voka West-Vlaanderen is dit een belangrijk dossier. In november was Voka uitgenodigd om tijdens een hoorzitting in het Vlaams parlement de visie van de bedrijven over de toekomst van de luchthaven toe te lichten. Onze boodschap was duidelijk: de luchthaven zorgt voor connectiviteit en economische groei. Ze vormt een belangrijke schakel in de multimodale ontsluiting van onze regio en heeft als unieke troef haar nabijheid en snelle dienstverlening. Inzake innovatie, verduurzaming en versterking van de luchtvaartindustrie zou dit platform nog veel meer uitgespeeld moeten worden.

Een ware troef is de aanwezigheid van alle cruciale infrastructuur. Voka West-Vlaanderen is er dan ook van overtuigd dat er snel verdere groei kan plaatsvinden inzake passagiers, cargo en business aviation. Het potentieel inzake tewerkstelling is groot: Per 1000 extra passagiers wordt er 1 extra directe job gecreëerd, en hetzelfde geldt per 1000 ton extra vracht. Binnen het huidige kader zou dit kunnen resulteren in een verdrievoudiging van het aantal jobs ten opzichte van vandaag. Een samenwerking tussen de luchthavens van Oostende en Zaventem zou kunnen bijdragen aan zo’n groeiscenario. Daarnaast moet er voor cargotrafiek nog meer ingezet worden op afzetmarkten zoals Noord-Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Ook een nauwere samenwerking met de zeehavens kan op meerdere vlakken een meerwaarde bieden.

Tom Bulcke: “De bedrijven op de luchthaven zijn er in elk geval klaar voor, getuige de vele recente investeringen. Het is tijd dat concrete pilootprojecten opgestart worden inzake elektrisch vliegen, zonnepaneelvelden, waterstof, enz. Ook de nabije onderwijs- en kennisinstellingen moeten hier nauw bij betrokken worden. Bvb. inzake drones zijn er heel wat mogelijkheden waar men op kan inspelen.”

Ook de zeehaven van Oostende blijft in volle ontwikkeling. Voka West-Vlaanderen verwelkomt de komst van een estuaire scheepvaartverbinding, om goederen vanuit de haven van Oostende naar het hinterland te transporteren.

Daarnaast bepleit Voka een zeewaartse uitbreiding van Haven Oostende door de bouw van een nieuwe terminal en kaai tegen het einde van de oostelijke strekdam. Tom Bulcke: “De federale regering wil tegen 2030 de capaciteit van de offshore-windproductie verdriedubbelen tot 5,8 gigawatt. Daarvoor komen er nieuwe windmolenparken in de Noordzee, waarvan de bouw vanaf 2026-2027 zou moeten beginnen. Voor de (West-)Vlaamse bedrijven en economie is het belangrijk dat de bestaande clusters en expertise, die nu sterk verankerd zitten in de haven van Oostende, van daaruit verder kunnen opereren voor de bouw en later het onderhoud van deze nieuwe windmolenparken. Een nieuwe terminal in de oostelijke strekdam van de haven van Oostende is nodig om de alsmaar grotere schepen en onderdelen van de offshore-windsector te ontvangen. Via deze groei kunnen de activiteiten en bijhorende jobs in de toekomst veilig gesteld worden.”

Speerpunt 3: de blauwe economie is de groeisector bij uitstek

De blauwe economie kan in principe gelinkt worden aan de verschillende Vlaamse zeehavens, maar neemt vooral een belangrijke plaats in de Oostendse regio in omdat alle noodzakelijke ingrediënten er samenvloeien: de kennis, de expertise en de bedrijvigheid. De sectoren binnen de blauwe economie zijn een bron van economische groei en innovatie en zorgen voor heel wat lokale en regionale werkgelegenheid. Deze werkgelegenheid kan een positief effect hebben op de arbeidsmigratie richting de kustregio. In dit kader wensen Stad Oostende en Voka West-Vlaanderen samen met POM West-Vlaanderen te bekijken of er een actieplan opgemaakt en geïmplementeerd kan worden om de blauwe economie nog meer te stimuleren.

De sector van de blauwe economie is immers een groeipool en moet daarom verder gesteund en gefaciliteerd worden. De regio Oostende beschikt over een uniek ecosysteem rond blauwe economie, met sterke actoren uit zowel overheid als bedrijfswereld en academische wereld, actief in diverse focusdomeinen, en met een unieke infrastructuur en uitrusting. Al deze actoren kunnen en moeten dat potentieel helpen waarmaken. Op vandaag is er echter weinig onderlinge afstemming, waardoor we aan slagkracht verliezen. Daardoor kunnen we de regio naar buiten uit onvoldoende uitdragen als de place to be inzake blauwe economie.

Volgende punten kunnen hierin een plaats krijgen:

Speerpunt 4: bedrijventerreinen van de toekomst

Tom Bulcke identificeert ruimte om te ondernemen als een volgende prioriteit: “Voka vraagt een bijkomend bedrijventerrein van 20 hectare op de Kromme Elleboog in Oostende. Voor de welvaartcreatie in onze regio is dit zeer belangrijk. Als we bloeiende kmo’s hier willen houden en aantrekken, moeten dergelijke dossiers gerealiseerd worden.” Voka West-Vlaanderen benadrukt dat dit geen pleidooi is om onverstoord nieuwe open ruimte aan te snijden. Het is een oproep om met gezond verstand en maatschappelijk draagvlak de ambitie na te streven om open ruimte maximaal te vrijwaren en ruimte voor bedrijvigheid te reserveren op goed gelegen plaatsen. Ook in de toekomst zullen er ontwikkelingen zijn die ruimte-inname vergen.

De bestaande bedrijventerreinen moeten ook meer futureproof gemaakt worden. Nieuwe vormen van lokale energieopwekking, watergebruik en -buffering, maar ook duurzame mobiliteit zijn hierbij key. In die zin pleit Voka West-Vlaanderen voor een betere bereikbaarheid van het Ostend Science Park. “Zonder auto is de site onbereikbaar. Als we het wetenschapspark echt willen uitbouwen tot een aantrekkelijke plek moet het openbaar vervoersaanbod hier dringend opgewaardeerd worden.”

Speerpunt 5: de verkiezingen van 2024 voorbereiden

In 2023 start Voka West-Vlaanderen met de voorbereiding van de federale, Vlaamse, provinciale en lokale verkiezingen in 2024. “Als regionaal ondernemersnetwerk staan we heel dicht bij onze bedrijven. We houden de vinger aan de pols in de Dorpsstraat, en brengen deze boodschappen over aan de Wetstraat. Daarvoor zullen we op verschillende momenten in het jaar overlegmomenten organiseren tussen politici en ondernemers”, besluit Tom Bulcke.